Od 966 r. kiedy Mieszko I przyjął chrzest trzeba było zacząć budować świątynie dla nowego Boga. Już w X w. zaczęto budowy. Pierwsze świątynie były budowane na planie koła. Były to małe świątynie o grubości 2-metrowych murów, nad prezbiterium mieściła się empora tzn. miejsce dla możnych. Okres romański to ciężkie okrągłe masywne baszty, u góry małe okienka zamknięte pełnym łukiem. Dla lepszego światła okna były potrójne, niżej podwójne a najniżej pojedyncze. Zamknięcie murów to apsyda. W XI i XII wieku budowano świątynie w systemie bazylikowym tzn. na środku wysoka nawa główna, a po bokach 2 nawy niższe. Najlepszym przykładem architektury romańskiej w Polsce jest archikolegiata pw. NMP i św. Aleksego w Tumie z XII w., a w naszym regionie opactwo cystersów w Sulejowie i kościół św. Idziego w Inowłodzu. W stylu romańskim najważniejsza była architektura. Rzeźby, płaskorzeźby, malunki były na dalszym planie dopiero gotyk je bardzo eksponuje. Kościoły gotyckie są strzeliste, budowane z cegły układanej systemem krzyżowym lub flamandzkim. Światło to Bóg, dlatego świątynie gotyckie mają dużo wysokich okien z witrażami. Żeby cienkie wysokie ściany i ogromne okna mogły się utrzymać w pionie stosowano system przypór na zewnątrz lub wewnątrz świątyni. Gotycka katedra w Gnieźnie jest najstarszym i najpiękniejszym zabytkiem Polski, a bazylika Mariacka w Gdańsku jest największym kościołem w Europie wybudowanym z cegły. Dużo jest w Polsce świątyń budowanych w stylu romańskim i gotyckim. Ale w architekturze gotyckiej są też inne budowle jak np. ratusz we Wrocławiu, spichlerze nad Wisłą w Grudziądzu czy też domy w Toruniu.
Wykład był fascynujący i arcyciekawy jak zwykle u pani Ewy .
Na tym spotkaniu były też podziękowania i kwiaty dla Rady Słuchaczy za ich pracę i zaangażowanie w działalność UTW.
Tekst: Krystyna Marciniak
Foto: Adam Niemczyk
